معرفی سونوگرافی پروستات/رکتال و چگونگی انجام آن

سونوگرافی پروستات یا ترانس رکتال، یک آزمایش تصویربرداری پرکاربرد است که از امواج صوتی با فرکانس بالا و ایجاد تصاویر سیاه و سفید برای بررسی غده پروستات استفاده می کند.این سونوگرافی ایمن وغیر تهاجمی است و از اشعه یونیزان استفاده نمی کند. سونوگرافی پروستات می تواند هر گونه ناهنجاری و تغییرات را در پروستات از جمله رشد غیر طبیعی یا سایر شرایط مرتبط با پروستات را نشان دهد. این روش کوتاه است و معمولاً فقط 10 تا 20 دقیقه طول می کشد.

مردان در چه سنی باید معاینه پروستات انجام دهند؟

غربالگری پروستات می تواند به پزشک شما کمک کند تا بیماری های پروستات به ویژه سرطان پروستات را زود تشخیص دهد. غربالگری آنتی ژن اختصاصی پروستات بهتر است برای مردان 45 تا 69 ساله پس از صحبت با پزشک انجام شود. توصیه می شود برای مردان بالای 70 سال از غربالگری جلوگیری شود.

انجام سونوگرافی پروستات به سن وعوامل خطری بستگی دارد که ممکن است خطر ابتلا به سرطان پروستات را در مردان افزایش دهد. در اینجا توصیه های کلی وجود دارد:

40 سالگی: مردانی که سابقه خانوادگی سرطان پروستات یا سایر سرطان‌ها را در یکی از بستگان درجه اول خود دارند، یا جهش‌های ژنتیکی شناخته شده‌ای دارند که ممکن است خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهد (مانند جهش BRCA1 یا BRCA2).

45 سالگی: مردانی که هیچ فاکتور خطر شناخته شده ای ندارند.

اگر علائم مشکل پروستات مانند ادرار مکرر یا دردناک یا خون در ادرار خود را دارید، با پزشک خود در مورد معاینه پروستات صحبت کنید. چنانچه تصمیم به سونوگرافی غربالگری سرطان پروستات دارید باید قبل از آن آزمایش خون آنتی ژن اختصاصی پروستات (PSA) را انجام دهید.

غربالگری های بعدی باید در چه زمان هایی انجام شود؟

اگر نتایج DRE شما طبیعی باشد، مراحل بعدی شما به سن، سلامتی و سطح PSA شما بستگی دارد. اگر در طی یک غربالگری معمولی مشکوک به سرطان پروستات یافت نشد، زمان بین غربالگری های آینده به نتایج آزمایش خون PSA بستگی دارد.

مردان با سطح PSA کمتر از 2.5 نانوگرم در میلی لیتر (ng/mL) ممکن است فقط هر 2 سال یک بار نیاز به آزمایش مجدد داشته باشند.

مردان با سطح PSA 2.5 نانوگرم در میلی لیتر یا بیشتر باید سالانه غربالگری شوند.

انجام سونوگرافی پروستات با وجود چه علائمی توصیه می شود:

◀️ مشکل در ادرار کردن

◀️ وجود خون در ادرار

◀️ نتایج غیر طبیعی از آزمایش خون یا ادرار

◀️ توده ها یا گره ها (بافت اضافی) در اطراف راست روده

◀️ تعداد کم اسپرم (با استفاده از تست های باروری مشخص می شود) و کمک به تشخیص علت ناباروری مردان.

دلائل انجام سونوگرافی پروستات:

◀️ بررسی اندازه، محل و شکل غده پروستات و ساختارهای مجاور

◀️ بررسی غده پروستات از نظر علائم سرطان یا سایر شرایط

◀️ بالا بودن میزان (PSA) آزمایش مخصوص پروستات در خون طی انجام آزمایش خون

◀️ میزان دقت سونوگرافی پروستات

میتوان گفت سونوگرافی پروستات از روش تصویربرداری به کمک اشعه ی ایکس دقیق تر است. دلیل دقیقتر بودن سونوگرافی آن است که سونوگرافیست تصاویر را بطور زنده در حالیکه پروب را روی ناحیه ی مورد نظر حرکت می دهد در مونیتور می بیند. به شرط آن که سونوگرافیست از تبحر و تخصص بالایی برخوردار باشد. سونوگرافی از اشعه ایکس ایمن‌تر هستند، زیرا هیچ تشعشع خطرناکی تولید نمی‌کنند.

آمادگی قبل از سونوگرافی پروستات

برای انجام سونوگرافی پروستات نیازی به انجام کارهای خاص نیست. چرا که سونوگرافی پروستات نوعی روش تشخیص سرپایی است که معمولا کمتر از یک ساعت طول می کشد. ممکن است پزشک شما را به بیمارستان یا کلینیکی که دارای تجهیزات سونوگرافی مناسب برای این آزمایش است ارجاع دهد.

چنانچه از بیماری خاصی رنج می برید جهت مراقبت های ویژه از سوی سونوگرافیست حین انجام سونوگرافی پروستات ایشان را آگاه سازید.
برخی از دستورالعمل های احتمالی که ممکن است پزشک قبل از انجام سونوگرافی به شما بدهد عبارتند از:

-چند ساعت قبل از سونوگرافی غذا نخورید.

-چند ساعت قبل از سونوگرافی، یک ملین یا تنقیه مصرف کنید تا به پاکسازی روده شما کمک کند.

-حدود یک هفته قبل از سونوگرافی، مصرف داروهایی که می تواند خون شما را رقیق کند، مانند داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) یا آسپرین مانند وارفارین (Coumadin®)، کلوپیدوگرل (Plavix®)، آسپرین یا ایبوپروفن استفاده کنید زیرا رقیق کننده خون خطر خونریزی را افزایش می دهد. این معمولاً در صورتی توصیه می شود که پزشک شما قصد دارد نمونه برداری از پروستات شما را انجام دهد.

-از پوشیدن شلوار تنگ روز سونوگرافی پرهیز نمایید.

تجهیزات سونوگرافی پروستات چیست؟

دستگاه های اولتراسوند از یک کنسول کامپیوتر، مانیتور ویدئو و یک پروپ متصل تشکیل شده است. پروپ یک دستگاه کوچک دستی است که شبیه میکروفون است. در برخی از سونوگرافی ها ممکن است از پروپ های مختلف (با قابلیت های مختلف) در طول یک سوگرافی استفاده کنند.

وظیفه ی پروپ این است که امواج صوتی غیرقابل شنیدن و با فرکانس بالا را به داخل بدنه می فرستد و به پژواک های برگشتی را منعکس می نماید.

هنگامی که تکنسین سونوگرافی عمل سونوگرافی را انجام می دهد تصویر اولتراسوند بلافاصله روی یک مانیتور ویدیویی قابل مشاهده است. کامپیوتر تصویر را بر اساس بلندی (دامنه)، گام (فرکانس) و زمان لازم برای بازگشت سیگنال اولتراسوند به پروپ ایجاد می کند. همچنین در نظر می گیرد که صدا از چه نوع ساختار بدن و/یا بافتی عبور می کند.

سونوگرافی پروستات/ رکتال چگونه انجام می شود؟

از آنجاییکه در مردان، غده پروستات مستقیماً در جلوی راست روده قرار دارد، بنابراین معاینه اولتراسوند به صورت ترانس رکتال انجام می شود تا پروب تصویربرداری تا حد امکان نزدیک به غده پروستات قرار گیرد.هنگامی که بیمار برای سونوگرافی پروستات به مرکز سونوگرافی می‌رود، یک تکنسین سونوگرافی ممکن است از او بخواهد که لباس‌هایش را در بیاورید و لباس مخصوص سونوگرافی را بپوشدسپس، تکنسین از بیمارمی خواهد که به پشت یا پهلو روی تخت معاینه دراز بکشد و زانوهای خود را خم کند.

آنگاه یک پروب سونوگرافی پروستات که با ژل مخصوص اولتراسوند پوشده شده تا به ابزار کمک کند تا تصاویر خوبی را پخش کند،  در مقعد قرار داده می شود. سونوگرافیست پروپ را به آرامی به اطراف حرکت می دهد تا تصاویری از پروستات بیماراز زوایای مختلف دریافت کند تا بهترین نمای غده پروستات را داشته باشند و از امواج صوتی برای تولید تصاویر داخل راست روده استفاده می کند تا به تصویربرداری از پروستات کمک کند و پزشک را در گرفتن نمونه برداری (نمونه بافت) از غده پروستات راهنمایی کند.

سونوگرافی و بیوپسی پروستات برای تشخیص سرطان پروستات یا یافتن دلیل مشکلات دیگر استفاده می شود. اگر بیمار دارای سطوح بالایی از آنتی ژن اختصاصی پروستات (PSA) در آزمایش خون باشد، یا معاینه غیرطبیعی پروستات داشته باشد که هر دو نشان می‌دهند که بیمار ممکن است خطر بالایی برای سرطان پروستات داشته باشد، ممکن است پزشک به این آزمایش نیاز داشته باشد.

ممکن است سونوگرافیست بنا بر درخواست پزشک معالج اورولوژی و یا مشاهده ی ضایعه مشکوک در حین سونوگرافی اقدام به یبوپیسی نماید. در این صورت تکنسین سونوگرافی به آرامی سوزنی را در کنار مبدل وارد پروستات می کند تا بافت را خارج کند. پس از نمونه برداری از بافت، آنها برای تجزیه و تحلیل به آزمایشگاه فرستاده می شوند. در صورت احساس ناراحتی در ناحیه ی مقعد، بیمارمی تواند ضمن اطلاع به سونوگرافیست بی حسی موضعی دریافت نماید و یا از آرام بخش استفاده کند.

چه کسی نتایج حاصل از سونوگرافی را تفسیر می کند؟

یک رادیولوژیست، طی دانش و علمی که کسب کرده است می تواند تصاویر سونوگرافی را تجزیه و تحلیل نماید. رادیولوژیست گزارش امضا شده ای را برای پزشکی که درخواست معاینه کرده است ارسال می کند. سپس پزشک نتایج را با بیمار در میان می گذارد. در برخی موارد، شخص رادیولوژیست ممکن است نتایج را پس از معاینه با بیمار خود در میان بگذارد. بعد از انجام سونوگرافی پروستات بیمار ممکن است نیاز به یک معاینه بعدی داشته باشد. اگر چنین است، پزشک دلیل آن را توضیح خواهد داد.

گاهی اوقات نیاز است مراجعات به پزشک متخصص تکرار شود. گاهی اوقات جهت بررسی بیشتر و تکمیل روند تشخیص بیماری نیاز به انجام روش های دیگر تصویربرداری از جمله ام آر ای و سیتی اسکن باشد.

سونوگرافی داپلر رنگی چیست؟

سونوگرافیست می تواند دستگاه دیگری به نام پروب داپلر را به مبدل اضافه کند. این قطعه به سونوگرافیست اجازه می‌دهد امواج صوتی را که مبدل می‌فرستد بشنود. او می تواند بشنود که خون با چه سرعتی در یک رگ خونی جریان دارد و در کدام جهت جریان دارد. بدون صدا یا صدای ضعیف ممکن است به این معنی باشد که ممکن است قسمتی از رگهای پروستات دچار انسداد شده است.

بعد از سونوگرافی پروستات انجام چه اقداماتی لازم است؟

بعد از سونوگرافی پروستات/رکتال نیازی به مراقبت خاصی ندارید. شما می توانید به رژیم غذایی و فعالیت های معمول خود بازگردید مگر اینکه سونوگرافیست خلاف این را به شما بگوید. فقط نوشیدن مقدار زیادی مایعات در 24 ساعت آینده مهم است. سونوگرافی پروستات چون از ناحیه ی مقعدی انجام می پذیرد ممکن است برای چند روز حساس باشد، اما نیازی به پیروی از دستورالعمل‌های مراقبت پس از آن نمی باشد. فقط پزشک ممکن است برای جلوگیری از عفونت آنتی بیوتیک تجویز کند.

سونوگرافیست در گزارش سونوگرافی هر گونه ناهنجاری که در تصویر قابل مشاهده است را گزارش می دهد و به این نواحی اشاره می نماید. بافت اضافی، بزرگ شدن پروستات یا تومورهای سرطانی در تصاویر اولتراسوند به صورت نواحی سفید روشن ظاهر می شوند که نمایانگر بافت متراکم هستند.

مشکلات احتمالی بعد از انجام سونوگرافی پروستات/ رکتال

در برخی موارد، مردان ممکن است دچار عفونت ادراری یا عفونت در پروستات شوند. این عفونت ها نادر هستند و با آنتی بیوتیک های تجویز شده به راحتی قابل درمان هستند. وجود خون در ادرار و/یا مدفوع برای سه تا پنج روز پس از بیوپسی رایج است. همچنین وجود خون در مایع منی دو تا سه ماه پس از بیوپسی معمول است. این برای شما یا شریک زندگیتان مضر نیست و در نهایت خود به خود برطرف می شود. برای جلوگیری از مشکلات خونریزی باید دو تا سه روز از بلند کردن اجسام خودداری کنید.

برخی از مردان نیز ممکن است پس از عمل دچار مشکل ادرار شوند. اکثر مشکلات جزئی هستند و پس از چند روز خود به خود برطرف می شوند. اگر اصلاً قادر به ادرار کردن نیستید، با پزشک خود تماس بگیرید یا به اورژانس بروید. مطمئن شوید که به آنها بگویید که به تازگی سونوگرافی و بیوپسی انجام داده اید.

در صورت بروز موارد زیر با پزشک مراجعه نمایید:

🟥 لرز

🟥 درد بیش از حد

🟥 ناتوانی در دفع ادرار

🟥 خون ریزی بیـش از حد

🟥 تب 100 درجه فارنهایت یا بالاتر

مزایای سونوگرافی پروستات در مقایسه با روش تصویربرداری

از مزایای سونوگرافی میتوان به در دسترس بودن این روش، انجام آسان و ارزان، بی خطر بودن و عدم آسیب به بدن و امکان تکرار مجدد آن در فاصله ی زمانی کوتاه و بدون اشعه ی مضر برای بافتهای بدن، ارائه ی تصاویر واضح از بافت های نرم، همچنین سونوگرافی تصاویری بطور زنده و در آن واحد را ارائه می دهد. این باعث می شود که ابزار خوبی برای هدایت روش های کم تهاجمی مانند بیوپسی باشد.

محدودیت های تصویربرداری سونوگرافی پروستات چیست؟

مردانی که انتهای روده خود (رکتوم) را طی جراحی قبلی برداشته اند، کاندیدای مناسبی برای سونوگرافی غده پروستات نیستند، زیرا این نوع سونوگرافی معمولاً نیاز به قرار دادن پروب در راست روده دارد. با این حال، رادیولوژیست ممکن است سعی کند غده پروستات را با قرار دادن یک پروب تصویربرداری اولتراسوند معمولی در ناحیه بین پاها، پشت کیسه بیضه و جلوی مقعد بررسی کند.

گاهی اوقات غده را می توان با سونوگرافی از این طریق بررسی کرد، اما ممکن است تصاویر به اندازه پروب ترانس رکتال دقیق نباشد. ام آر آی غده پروستات یکی دیگر از گزینه های تصویربرداری جایگزین است و ممکن است به جای سونوگرافی برای این افراد انجام شود.

MRI پروستات گاهی اوقات می تواند بدون نیاز به قرار دادن چیزی در رکتوم انجام شود. ممکن است برای مردانی که رکتوم خود را برداشته اند گزینه خوبی باشد.

بهترین مرکز سونوگرافی پروستات/رکتال در شهر ری

در مرکز سونوگرافی دکتر کاوه شکری با استفاده از دقیق ترین و مدرن ترین تجهیزات سونوگرافی، سونوگرافی پروستات با بالاترین دقت ممکن و کمترین زمان انجام می شود. در این مرکز با تجربه ی بالا، اندازه گیری ها و تصاویر بسیار دقیق بوده و فرآیند تشخیص بیماری ها و ناهنجاری های پروستات به راحتی توسط پزشک شما قابل مشاهده می باشد.

برای رزرو نوبت در مرکز سونوگرافی دکتر کاوه شکری واقع در جنوب تهران در منطقه ی شهر ری جهت انجام سونوگرافی پروستات/رکتال با استفاده از بروز ترین تکنولوژی روز دنیا با ما تماس بگیرید. در صورت تمایل به کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با هر یک از سونوگرافی های انجام شده در این مرکز می توانید به سایت مراجعه نمایید.

ما اینجا هستیم تا به شما آرامش دهیم و از شما حمایت کنیم .